Als je een mooie mountainbike hebt uitgekozen, wil je graag dat je de juist framemaat neemt. Je wilt natuurlijk wel gelijk comfortabel op de fiets zitten als je de mountainbike in gebruik neemt 😉. Een goed uitgekozen maat mountainbike geeft je naast comfort ook nog eens een betere controle over de fiets en het voorkomt lichamelijke klachten.
Maar hoe bepaal je nu de juiste maat voor je mountainbike? In dit artikel nemen we je mee hoe je de juiste maat kunt uitkiezen.
De juiste framemaat
Om de juiste framemaat te bepalen is het in eerste instantie goed om te weten wat de framemaat precies betekend. Met de framemaat wordt de afstand tussen het hart van de crank tot aan het einde van de zitbuis aangegeven, ook wel de lengte van de zitbuis. In de afbeelding hieronder wordt dat aangeduid met de oranje streep. De framemaat die hieruit komt wordt over het algemeen in centimeters aangegeven. De uitkomst hiervan geeft je vaak al een goed beeld of de mountainbike qua maat geschikt is voor jouw lichaamslengte.
Maar hoe bepaal je nu precies deze framemaat?
Dat kan met behulp van de vuistregels die hieronder stap voor stap worden doorgenomen:
Bepaal de binnenbeenlengte
Kom even van die stoel af en ga met je voeten 15 cm uit elkaar staan. Meet vervolgens de afstand van de onderkant van je voet tot de kruishoogte. Bepaal deze lengte is centimeters, zodat we verder kunnen met de volgende stap.
Bereken de juiste framemaat
De binnenbeenlengte, zoals je die hebt bepaald bij de stap hiervoor, vermenigvuldig je met 0,68. Het kan hierbij voorkomen dat je op een niet rond getal uitkomt. Als dat zo is, is het verstandig om het getal naar beneden af te ronden als je een wat meer sportievere houding wilt aannemen. Wil je liever wat comfortabeler op de fiets zitten en ben je meer gebaad bij een betere controle over de mountainbike? Kies er dan voor om het getal naar boven af te ronden.
De uitkomst van deze vermenigvuldiging wordt weergegeven in de 3e rij van onderstaande tabel. Tevens kun je nog een kleine controle check doen door te kijken of, bij de framemaat die je berekend hebt, ook jou lichaamslengte klopt. Als dit klopt kun je de juiste framemaat aflezen en kun je de mountainbike uitkiezen die perfect bij jou past.
De maten worden weergegeven in meerdere eenheden, omdat bij iedere website de framemaat weer anders kan worden aangeduid. Er is hier niet echt een duidelijke lijn in van de juiste eenheid. Er zijn er namelijk meerdere mogelijk.
Lichaamslengte | Inch | Framemaat | Framemaat |
150 – 165 cm | 14 – 16 inch | 35 – 41 cm | XS |
165 – 170 cm | 16 – 17 inch | 41 – 44 cm | XS – S |
170 – 175 cm | 18 – 19 inch | 44 – 48 cm | S – M |
175 – 180 cm | 19 – 20 inch | 48 – 51 cm | M |
180 – 185 cm | 20 – 21 inch | 51 – 52 cm | M |
185 – 190 cm | 21 – 22 inch | 52 – 54 cm | M – L |
190 – 195 cm | 22 – 23 inch | 54 – 56 cm | L |
195 – 200 cm | 23 – 24 inch | 56 – 61 cm | L – XL |
Zoals ik eerder aangaf kan de framemaat je een goed beeld geven welke maat fiets voor jou geschikt is en is het een belangrijke indicator. Zeker als je een beginnend mountainbiker bent, kom je hier al heel goed mee uit de voeten. Echter zijn er nog een aantal andere factoren belangrijk bij het bepalen van de juiste maat fiets. Zo zijn bijvoorbeeld je lichaamsverhouding en je rijstijl ook twee belangrijke factoren bij het bepalen van de juiste maat. Ieder merk mountainbike heeft namelijk weer een andere geometrie. Hierdoor kan het voorkomen dat de ene maat M de andere niet is. Het is daarom goed om verder te kijken dan alleen de framemaat zelf. In onderstaande alinea’s behandelen we de andere factoren die van belang kunnen zijn bij het optimaliseren van de juiste maat mountainbike.
Reach
De reach is, zoals de afbeelding een stukje hierboven ook laat zien, de horizontale afstand vanaf de crank tot aan het balhoofd. Deze afstand geeft je een beeld van van de lengte van de ”cockpit” als je op de mountainbike staat. Bij het bepalen van de reach houd je geen rekening met de zithoek. Deze behandelen we een stukje verderop. Omdat de zithoek niet wordt meegenomen bij de reach kun je wat gemakkelijker mountainbikes met elkaar vergelijken, omdat alle fietsfabrieken dezelfde meetpunten gebruiken.
Stack
De stack wordt ook in de afbeelding een stukje hierboven aangegeven. Zoals je kunt zien geeft de stack de verticale afstand tussen de crank en de bovenkant van het balhoofd aan. Met deze afstand kun je bekijken hoe hoog of hoe laag je stuur komt te zitten. Hoe hoger de stack is, des te rechter je op de mountainbike zit. Dit geeft je wat meer comfort en controle en is met name op de technische stukken erg prettig. Kies je liever voor een wat sportievere en daarbij ook een wat meer aerodynamische houding? Dan kun je beter kiezen voor een wat lagere stack.
Welke routes je gaat rijden en welke rijstijl je wilt gaan hanteren zijn belangrijke factoren bij het bepalen van de juiste stack.
Zithoek
De zithoek van een mountainbike wordt bepaald door een rechte lijn vanaf het zadel door de crank te trekken die eindigt op de grond. Vervolgend kun je de hoek tussen deze rechte lijn en de grond bepalen. De juiste zithoek kan je een hoop pijntjes en blessureleed voorkomen.
Ook bij de zithoek is je rijstijl erg van belang wat voor zithoek het beste bij jou past. Zal je meer over de Nederlandse routes rijden, dan is een wat kleinere zithoek gebruikelijker. Je hebt daarbij wat meer druk op de voorwielen, omdat je wat meer voorover gebogen zit. Hierdoor kun je zo optimaal mogelijk trappen en daarbij zo snel mogelijk de route’s doorheen komen. Kies je echter voor de wat meer buitenlandse routes met een wat meer rotserige ondergrond kun je beter kiezen voor een wat grotere zithoek. Je kunt dan nog redelijk goed en efficient boven komen, maar bij het afdalen zit het zadel veel minder in de weg.
Wielbasis
De wielbasis meet je door de afstand tussen de as van het voor- en achterwiel te bepalen. Deze afstand zegt iets over het rijgedrag van een mountainbike. Zo heb je bij een langere wielbasis meer stabiliteit en bij een kortere wielbasis meer wendbaarheid.
Toch zegt deze wielbasis ook weer niet al te veel. De wielbasis kan bij twee verschillende mountainbikes hetzelfde zijn, maar ze kunnen alsnog verschillend rijden. Er zijn namelijk een aantal andere factoren die mede de wielbasis bepalen. De wielbasis is namelijk een afhankelijk van de reach, de chainstay en de hoek van de voorvork/balhoofdbuis.
Doordat de wielbasis bepaald wordt door drie verschillende factoren, kan het voorkomen dat er verschil in rijstijl zit met twee verschillende fietsen met dezelfde wielbasis. Deze aspecten komen over het algemeen wat meer kijken bij de wat ervarene mountainbikers en als beginner hoeft dit nog niet echt van toepassing te zijn. Een wielbasis kan je namelijk, zoals eerder vermeld, al goed zeggen met wat voor rijgedrag je de fiets kunt berijden.
Zo zien we in Nederland meer mountainbikes met een wat kleinere wielbasis, omdat wendbaarheid op de Nederlandse routes wat belangrijker is dan de stabiliteit. Door een wat langere chainstay behoud je nog wel de stabiliteit die nodig is, maar blijft de wendbaarheid op en top. Deze kenmerken zie je veelal terug bij de Cross Country mountainbikes. De mountainbikes met een wat grotere wielbasis zie je veelal terug op de bikeparken. Tijdens deze uitdagende afdalingen is het namelijk erg belangrijk dat je stabiliteit en controle over de mountainbike behoud.
Bikefitting
Naast bovenstaande elementen kunnen er nog een aantal verschillende factoren belangrijk zijn bij het bepalen van de juiste fiets. Zo heb je nog:
- De lengte van de bovenbuis;
- De hoek van de balhoofdbuis/voorvork;
- De trail/naloop;
- De lengte van de chainstay;
- De hoogte en drop van de bottom bracket.
Deze elementen geven duidelijkheid over het rijgedrag van een mountainbike. Je kunt vaak aan deze elementen zien over wat voor type mountainbike het gaat. Denk aan de Cross Country die een wat kleinere wielbasis heeft, waardoor je meer wendbaarheid hebt. Echter worden bovenstaande elementen pas bruikbaar als je de wat meer uitdagendere routes gaat rijden in het buitenland of in de bikeparken. Je kiest dan al meer voor de Downhill en Enduro mountainbikes, wat over het algemeen door de wat meer ervarene rijders wordt gekozen.
Wil je gewoon lekker op de Nederlandse routes blijven vlammen, dan is de juiste framemaat bepalen al meer dan voldoende. Je bepaalt dit door bovenstaande stappen te doorlopen en de juiste framemaat af te lezen in de tabel.
Echter komt het vaak toch neer op persoonlijke voorkeur en natuurlijke houdingen. Je wilt namelijk wel perfect op de mountainbike zitten en je krachten zo optimaal mogelijk gebruiken. Dit kun je optimaliseren door een bikefitting te laten uitvoeren. Met de mountainbike die je hebt uitgekozen kun je dan langsgaan bij een bedrijf die bikefittings uitvoert. Hierdoor voorkom je blessures en pijntjes, waardoor je met meer plezier op de fiets zit. Pluspunt hierbij is ook nog eens dat je hierdoor harder zult rijden, omdat je krachten optimaal naar de pedalen worden gebracht.
Het mooie aan zo’n bikefitting is dat je deze meting eigenlijk mee kunt nemen naar een volgende mountainbike. Je kunt de nieuwe fiets dan afstellen op de bikefitting die je eerder hebt gedaan. Geen weggegooid geld dus.
Ben je benieuwd waar je zo’n bikefitting kunt laten uitvoeren?
Kijk dan bijvoorbeeld eens op onderstaande sites:
velofysics.nl
